معرفی گروه بتن دانشگاه فردوسی مشهد
گروه بتن عمران دانشگاه فردوسي مشهد در بيست و دومين همايش ساليانه مؤسسه بتن آمريكا (ACI) مقام سوم جهان را در بين 33 تيم شركت كننده از كشورهاي مختلف جهان كسب كرد.
اين مسابقات هر ساله با هدف بالا بردن ميزان ارتباط صنعت و مطالعات دانشگاهي و تبادل اطلاعات دانشگاههاي مختلف در زمينه بتن در يكي از شاخه هاي مؤسسه (ACI) برگزار مي گردد. مؤسسة (ACI) حدود 90 روز شاخه در سراسر جهان دارد كه در خاورميانه يكي از شاخه هاي (ACI)، شاخة ايران مي باشند.
گروه بتن دانشگاه فردوسي مشهد حدود 3 سال پيش تشكيل شد. در دو سال گذشته به دليل اينكه موضوع مسابقه، ساخت بتن با مقاومت بالا (HSC) بود: اين گروه اهم فعاليتهاي خود را به ساخت اين گونه بتن اختصاص داد و در اين زمينه به ساخت بتني با مقاومتي بالاي 2000 كيلوگرم بر سانتي متر مربع كه مقاومت بسيار بالايي براي بتن مي باشد: دست يافت.
امسال مسابقات با هدف ساخت نمونة مكعبي به ابعاد 5×5×5 سانتي متر با مقاومت دقيقاً Hpa 50 (حدوداً 500 كيوگرم بر سانتي متر مربع) و وزن دقيقاً 250 گرم (وزن مخصوص 2 گرم بر سانتي متر مكعب) بود مؤسسة (ACI) فرمولي با پارامترهاي مقاومت و وزن ارائه داده بود كه تيمي بهترين مقام را كسب كرد كه كمترين عدد را از نتيجه فرمول كسب كرد. لذا گروه رد آبانماه سال 1380 با جذب دانشجويان علاقمند خود را به اين سمت سوق داد. ابتدا با توجّه به كمبود اطلاعات در اين زمينه، اعضاي اصلي به دنبال جمع آوري مراجع و مقامات در مجلاّت مختلف دنيا و سايتهاي اينترنتي پرداختند. از آنجا كه بتني با وزن مخصوص بتني نسبتاً سبك محسوب مي گردد. لذا نياز به سنگدانه هاي با وزن مخصوص پايين ضروري بود. مشاوره با اساتيد گروه زمين شناسي و كارشناسان وزارت صنايع و معادن، گروه را بر آن داشت كه آزمايشات خود را با استفاده از سنگدانه هاي سيكا، ؟ و پوكه معدني آغاز كند در طي اين آزمايشات مقاومت بسيار خوبي در نمونه بتن سيك به دست آمد كه باعث تحصين اساتيد و صاحب نظران گرديد. پس از آزمايشات اوليه و راهنايي استاد راهنما، گروه به اين نتيجه رسيد كه پوكه معدني به عنوان سنگدانه مطلوب انتخاب گردد. اما از آنجايي كه جذب آب پوكة معدني بسيار بالاست و تغييرات وزن نمونه پس از ساخت زياد مي باشد. براي دستيابي به وزن مورد نظر نياز به كار آماري و آزمايشگاهي بسيار دقيق بود.
كار آزمايشگاهي به طور پيوسته از ارديبهشت ماه 1381 شروع شد و تا پايان شهريور ماه تقريباً هر روز به طور مداوم ادامه يافت. در طي اين مدت حدود 38 طرح مختلف و 276 نمونة مكعبي ساخته شد. در كنار ساخت اين نمونه ها، كار برروي ساخت نمونه براي مسابقه گوي بتني مسلّح انجام مي شد. در انتها 6 نمونه براي مسابقه نهايي در آمريكا توسط پست DHL يك هفته قبل از مسابقات به دانشگاه آريزوناي آمريكا ارسال گرديد. در اين راه رياست محترم دانشكده جناب آقاي دكتر شريفي نقش بسيار مؤثري در حمايت از گروه به عهده داشتند.
همچنين زحمات آقاي دكتر اصفهاني استاد راهنماي گروه در جهت پيشرفت علمي گروه قابل تقدير است اعضاي تيم شركت كننده در مسابقات بين المللي بتن آمريكا (ACI) بهمن حاجي سامي، مسعود نادر نژاد، پژواك پژوهش فر، احسان جمشيدي، محمد سالاري، تورج نصرآبادي مي باشند.
ساير اعضاي گروه بتن كه بايد از تلاش و فعاليت وصف ناپذير آنها تشكر و قدرداني گردد: عبارتند از: علي ملاحسني، رضا يگانه، امير شريفي، رضا جلوس جمشيدي، محمد محدي محسني و امير روشن حسامي.
در انتها كسب اين افتخار ملي را كه موجب سرافرازي كشور عزيزمان در عرصة جهاني گرديد به مردم ايران و به خصوص اساتيد و دانشجويان دانشگاه فردوسي مشهد تبريك مي گوئيم.
مصاحبه با دکتر اصفهانی
سرپرست گروه بتن دانشگاه فردوسي
خودتان را معرفي نموده و خلاصه اي از روند تحصيل و تدريس خويش بيان كنيد.
به نام خدا، محمدرضا اصفهاني هستم، عضو هيئت علمي گروه عمران دانشگاه فردوسي و دانشگاه فني تهران در سال 52ـ57. تا فوق ليسانس آنجا بودم و بعد در دانشگاه فردوسي به تدريس پرداختم. در سال 70 براي دكترا به استراليا رفتم، در دانشگاههاي زاهدان و مشهد تدريس كردم، پايان‌نامه‌ام نيز پيرامون بتن بود.
درباره ACI، تاريخچه و عملكرد آن به طور مختصر توضيح دهيد؟ شاخه ACI در ايران از كي و چگونه شكل گرفت.
ACI كميته آمريكائي بتن است كه از اوائل سال قبل يعني حدوداً سال 1906 بود كه تأسيس شد و كارش مطالعه روي بتن، و بالاترين مرجع تحقيقاتي روي بين است در دنيا، (خود اين كميته و مجله‌هاي آن از جمله مجله ACIJournal) البته اروپائيها هم كميته بتن دارند ولي قدمت ACI بيشتر است. ACI خود كميته‌هاي مختلفي دارد مانند كميته پيوستگي، آرماتور بتن، و انواعي ديگر از كميته‌ها در زمينه بتن كه هر كميته افرادي متخصص در آن زمينه را جمع مي‌كند و آنها كار تحقيقاتي انجام مي‌دهند، آنها در اكثر دنيا بخاطر تبليغات شعبه‌هايي دارند. در ايران هم به‌تازگي شعبه‌اي ساخته شد كه بدلايل سياسي خيلي رسميت ندارد. در ايران شركت تجاري ون‌شيمي در زمينه بتن فعاليتهاي علمي انجام دادند. فعاليت تجاري آنها فروش مواد افزودني بتن بوده، با استاتيد و خود ACI تماس گرفته و شاخه ACI در ايران را به‌كمك بعضي از اساتيد راه‌اندازي كردند كه حدود 3 سال است كه شروع به‌كار كرده است، و دانشجويان ايراني حدود 3 سال است كه در ايران مسابقات شركت دارند . خود مسابقات ACI هم حدود 5 سال است كه برگزار مي‌شود. كار علمي آنها بسيار وسيع است.
دانشگاه فردوسي از چه تاريخي در اين مسابقات شركت كرده و چه مقامهايي كسب نموده است.
دانشگاه فردوسي وقتي 3سال پيش براي اولين‌بار در اين مسابقات شركت نمود. درواقع رتبه اول تهيه بتن با مقاومت بالا موضوع مسابقه بود.
؟؟من يك‌سري مقاله از كانادا روي بتن بود و دانشگاه علاقه‌مند بود كه روي همان كار كند و بتني ساختيم كه بالاترين مقاومت را آورد و مسابقه در دانشگاه علم و صنعت برگزار شد و آنها معتقد بودند كه بتن ما بتن خاص بوده و به دلايل نبودن نظم كافي بتن ما را معرفي نكردند، هر دانشگاهي مي‌تواند بتن خود را مستقل بفرستد ولي در ايران بخاطر اينكه نتيجه اوليه داشته باشيم توسط انجمن ACI مسابقه مقدماتي انجام مي‌شود در تهران و به اين‌دليل كه ما از مركز دوريم يك‌سري پارامترهائي وجود دارد كه روي كار ما اثر مي‌گذارد و ما پارسال و امسال در مسابقات داخلي چهارم شديم، البته متأسفانه بعضي ضوابط رعايت نمي‌شود مثلاً بعضي دانشگاهها به نمونه‌هاي خود الياف فولادي زدند كه قرار نبود اينگونه باشد و حداكثر حق استفاده از الياف ؟؟را داشتند.
امسال دانشگاه تهران با همين نمونه‌هاي فولادي اول شد و وقتي به آمريكا رفتند نمونه‌هايشان موردقبول واقع نشد چون اصول و شرايط مسابقه را رعايت نكردند، ما اعتراض كرديم ولي خود بدليل شلوغي و بي‌نظمي نتيجه نگرفتيم.
و ما امسال خودمان مستقيماً نمونه‌ها را فرستاديم و سوم شديم. دانشگاه خواجه نصير هم كه در آمريكا اول شد در تهران رتبه 1 تا 3 را نياورد. البته يك‌سري مشكلات هم در مورد دستگاههاي ما و تفاوت آنها با دستگاههاي تهران وجود دارد مثلاً ممكن است دستگاههاي تهران برخلاف مشهد كاليبره نباشد و پارامترهاي ديگر هم وجود دارد.
مختصري درباره نمونه بتن يادشده و طرح و محاسبه آن توضيح دهيد. مقاومت نهايي آن چه مقدار بوده است.
هرسال يك‌سري ويژگي‌ها را ACI مي‌خواهد. امسال قرار بود كه به مقاومت 500g/cm2 برش و وزن مخصوص هم بايد در يك محدوده باشد. بطوريكه يك فرمول دادند از اين فرمول وزن مخصوص در مقاومت را بگذارند كمترين عدد بدست آيد آن در واقع برنده است.
باتوجه به اينكه اين گروه رتبه سوم مسابقات را بدست آورده چه جوايز و تشويقي از طرف برگزاركنندگان و نيز در ايران براي ايشان درنظر گرفته شده است.
از سربازي معاف مي‌كند در كارشناسي ارشد بدون كنكور مي‌پذيرند و با شرط معدل و البته براي بچه‌هاي دانشگاه از ACI نامه‌اي آمده كه برطبق آن مي‌توانند بورسهايي به دانشجوياني كه در زمينه بتن فعاليت داشته باشند برسند.
درباره سطح علمي مسابقات سيرشده توضيح بدهيد.
يك مسابقه تحقيقي است و نياز به فعاليت كار مداوم دارد بيشتر تلاش، بچه‌ها را به نتيجه مي‌رساند و جنبه علمي آن كمتر است و فعاليت، يك فعاليت آزمايشي است.
آيا اين دستاورد به درد صنعت مي‌خورد.
البته فرمول كشف نمي‌شود، بلكه نشان مي‌دهند كه مي‌شود بتني با شرايط خاص توليد كرد. نشان مي‌دهد كه ما چقدر مي‌توانيم بتن را به آن سطح كه مي‌خواهيم برسانيم. به‌ويژه بتن با مقاومت بالا در صنعت نقش مهمي دارد و باعث بالارفتن سطح اطلاعات دانشجويان براي پروژه‌هاي آينده مي‌شود.
يكي از بلندترين ساختمانهاي بتني ساخته‌شده در مالزي است، مقاومت بتن آنجا بالاي 800 است در هر كشوري بايد تحقيقات انجام شود و دانشجويان جمع شوند و چيزي در آزمايشگاه بسازند و آنرا وارد صنعت سازند.
چه كشورهايي در اين مسابقات شركت مي‌كنند.
كشورهاي آمريكاي شمالي، كانادا، آسياي مركزي خاور دور، ژاپن شركت مي‌كنند ولي اروپا كمتر كه البته خود مدعي در زمينه بتن هستند.
در زمينه‌هاي ديگر فعاليت چنداني به‌صورت بين‌المللي غير از بتن انجام نمي‌شود. ولي در رشته‌هاي ديگر مثل رباتيك و…وجود دارد.
البته مسابقات محلي وجود دارد مثل ساخت پلي با قطعات فلزي كه كمترين وزن و بيشترين بار.
در پايان اگر پيشنهاد خاصي داريد بفرماييد.
متشكريم از فعاليت‌تان در زمينه؟؟ و فقط بايد يك چيز به شما بگويم كه واقعاً اگر آدم تلاش كند موفق مي‌شود و وقتي خودم وارد آزمايشگاه مي‌شدم لذت مي‌بردم و با خود فكر مي‌كردم كه چه نيرويي دانشجويان عزيز را به اين همه تلاش وا مي‌دارد و الحمدالله نشان دادند كه خواستن توانستن است. و درواقع انسجام و انجام كار گروهي از اهداف كلي مسابقات است و حدوداً بچه‌ها حدود8 تا 9 ماه زحمت كشيدند و هر روز مي‌آمدند و تكنسين دانشگاه واقعاً خسته شده بود و مطمئن بودند كه برنده مي‌شوند. چون سال قبل هم كار كرده بودند و تجربه خوبي داشتند و امسال درصدد اين هستند كه همه بچه‌ها را دعوت به فعاليت كند.
از طرف دانشگاه چه پشتيباني و حمايتي از شما شد؟ آيا امكانات و تسهيلاتي در اختيار شما قرار دادند.
با تشكر
نشريه كالك